POLSCY KOMPOZYTORZY EPOKI ROMANTYZMU: Ignacy Feliks Dobrzyński

Biografia

Kompozytor, dyrygent, pianista i pedagog. Urodzony 25 lutego 1807 w Romanowie na Wołyniu, zmarł 9 października 1867 w Warszawie.

Początkowo pobierał nauki w kolegium jezuickim w Romanowie, następnie - w latach 1817-21 - w Winnicy, gdzie ukończył Gimnazjum Podolskie. Muzykę studiował najpierw u ojca, Ignacego - skrzypka, kompozytora i dyrygenta, zaś od 1825 pod kierunkiem Józefa Elsnera w Warszawie - początkowo prywatnie, a w latach 1826-28 w Szkole Głównej Muzyki.

Komponować zaczął jeszcze w Winnicy. W Warszawie, w której pozostał do końca życia, rozwijał ożywioną działalność kompozytorską, pedagogiczną, organizował zespoły muzyczne, zabiegał o urządzanie koncertów symfonicznych, na których występował jako dyrygent. Zdobył też uznanie jako nauczyciel gry na fortepianie - owocem tej pracy stała się "Szkoła na fortepian" (wydana przez wydawnictwo Sennewald, Warszawa 1845). W 1835 zdobył II nagrodę na konkursie kompozytorskim w Wiedniu za "2. Symfonię c-moll" op. 15, która wykonywana była także w Warszawie (fragmenty) i Lipsku pod dyrekcją Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego oraz wydana w Warszawie w 1862 przez Sennewalda w opracowaniu na 4 ręce pod tytułem "Symfonia charakterystyczna w duchu muzyki polskiej". W latach 1836-38 skomponował swoją pierwszą operę, "Monbar czyli Flibustierowie" op. 30. Koncertowe wykonanie jej fragmentów miało miejsce w Warszawie, Poznaniu, Berlinie i Dreźnie, prapremiera sceniczna odbyła się w 1863 w Teatrze Wielkim w Warszawie. W latach 1841-43 uczył muzyki w Instytucie Aleksandryjskim Wychowania Panien. W marcu 1845 rozpoczął podróż artystyczną do Berlina, Lipska, Drezna, Monachium, Bonn, Frankfurtu nad Menem i Wiednia, podczas której prezentował własną twórczość kompozytorską. W Berlinie musiał pozostać dłużej, zarabiając lekcjami muzyki, ponieważ zamknął sobie drogę powrotu do kraju napisaniem kilku pieśni patriotycznych, m.in. "Do matki Polki" (słowa Adam Mickiewicz). Do Warszawy powrócił dopiero we wrześniu 1847. W 1852 został zaangażowany jako dyrygent opery do Teatru Wielkiego, ale pozostał na tym stanowisku niecały rok. W następnych latach dyrygował jedynie orkiestrą operową na koncertach symfonicznych, m.in. w salach Resursy Kupieckiej. W październiku 1857 zorganizował Orkiestrę Polską Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, złożoną z wybitnych członków orkiestry Teatru Wielkiego, która do grudnia 1857 co tydzień dawała koncerty w Nowej Arkadii przy ul. Mokotowskiej. W latach 1858-60 brał udział w pracach komitetu powołanego do założenia Instytutu Muzycznego. W tym czasie został również członkiem lwowskiego Towarzystwa Muzycznego. Po 1860, ze względu na zły stan zdrowia, stopniowo rezygnował z udziału w życiu muzycznym stolicy i poświęcił się wyłącznie kompozycji.

Ważniejsze kompozycje:

"Polonez A-dur" na fortepian (1823)
"Ouverture de concert à grande orchestre" op. 1 (1824)
"Concerto pour le Piano" op. 2 (1824)
"Introduction et Variations sur un thème original à la russe" op. 4 na fortepian (ok. 1824)
"Mazurek" na fortepian (1825-26)
"Nowy polonez z tematów opery "Sroka złodziej" G. Rossiniego" na fortepian (ok. 1826)
"Deux polonaises" na fortepian (ok. 1826)
"Rondo alla polacca" op. 6 na fortepian i orkiestrę (ok. 1827)
"I Kwartet smyczkowy e-moll" op. 7 (ok. 1828)
"II Kwartet smyczkowy d-moll" op. 8 (1829)
"Introduction et Variations sur un thème original" op. 9 na skrzypce i fortepian (ok. 1829)
"Fantaisie quasi Fugue sur un Masurek favori" op. 10 na fortepian (ok. 1828)
"I Grande Symphonie" op. 11 (1829)
"Pożegnanie", polonez melancholiczny na fortepian (1829)
"Variations de concert sur une mazure favorite" op. 12 na fortepian i orkiestrę (ok. 1830)
"III Kwartet smyczkowy E-dur" op. 13 (1830)
"Fantaisie et Variations dans le style facile et brillant sur la Masure (Kujawianka)" op. 14 na fortepian (ok. 1830)
"Marsz ulubiony ks. Józefa Poniatowskiego" na orkiestrę (1830)
"Marsz Gwardii Narodowej" na orkiestrę (1830)
"Kantata na cześć walecznych obrońców Ojczyzny" na 4 głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę (1830)
"Trois mazurkas" op. 16 na fortepian (ok. 1831)
"Marche triomphale" na orkiestrę (1831)
"II Symfonia charakterystyczna w duchu muzyki polskiej c-moll" op. 15 (1831)
"Grand trio" op. 17 na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (ok. 1831)
"Introduction et Variations non difficiles sur une masure favorite" op. 18 na flet i fortepian (1831)
"I Kwintet smyczkowy F-dur" op. 20 (1831)
"Marsz za Bug" na chór mieszany i fortepian lub organy (1831)
"Trois nocturnes" op. 21 na fortepian (ok. 1833)
"Thème original varié" op. 22 na fortepian (ok. 1833)
"Souvenir. Deux mazurkas" op. 25 na fortepian (ok. 1834)
"Trzy mazurki" op. 27 na fortepian (ok. 1834)
"Fantaisie sur un thème original" op. 28 na fagot i orkiestrę (ok. 1834)
"Kantata na imieniny hr Henryka Łubieńskiego" na chór mieszany i orkiestrę (1834)
"Monbar czyli Flibustierowie" op. 30, opera w 3 aktach (1836-38)
"Deux polonaises concertantes à grand orchestre" op. 31 (ok. 1839)
"Fantaisie" op. 32 na skrzypce i orkiestrę (ok. 1839)
"Kantata na uroczystość obchodzoną w Resursie Kupieckiej" op. 34 na 3 soprany, chór żeński i orkiestrę (ok. 1839)
"Fantaisie pour la trompette à piston avec orchestre" op. 35 (ok. 1839)
"Deux mazurkas" op. 37 na fortepian (ok. 1840)
"Marche funèbre" op. 38 na orkiestrę (ok. 1840)
"Grande fantaisie sur des motifs de l'opéra Les Flibustiers" na skrzypce i orkiestrę (ok. 1840)
"Sekstet smyczkowy Es-dur" op. 39 (ok. 1841)
"II Kwintet smyczkowy a-moll" op. 40 (ok. 1842)
"Romanza" na obój, kwintet smyczkowy i kontrabas (ok. 1842)
"Les larmes" op. 41 na skrzypce lub wiolonczelę i fortepian (1843)
"Andante et Rondo alla polacca" op. 42 na flet i orkiestrę (ok. 1843)
"Thème varié" op. 42 na wiolonczelę i fortepian (ok. 1843)
"Elégie" op. 43 na wiolonczelę i orkiestrę (ok. 1843)
"Kantata" op. 44 na sopran, chór mieszany i orkiestrę (1843)
"Introduction et Variations sur thÈme original pour le trombone avec orchestre" op. 45 (ok. 1845)
"Nocturne" op. 46 na wiolonczelę i fortepian (ok. 1845)
"Souvenir de Dresde" op. 47 na obój, wiolonczelę i fortepian (1846)
"Résignation" op. 48 na fortepian (ok. 1846)
"Ricordanza" op. 49 na fortepian (ok. 1846)
"Gage d'amitié. Nocturne suivi d'une mélodie polonaise" op. 52 na fortepian (1846)
"Umoresca capriciosa sur un thème italien" op. 53 na orkiestrę (1847)
"Impromptu" op. 54 na fortepian (ok. 1846)
"La Primavera. Morceau brillant" op. 55 na fortepian (ok. 1846)
"Scherzo" op. 56 na orkiestrę (ok. 1849)
"Śpiewka o ponczu" na 2 głosy solowe, chór męski i fortepian (1849)
"Sen chrześcijanina" op. 57, fantazja religijna na 10 instrumentów (ok. 1850)
"Fantaisie sur des thèmes de l'opéra "Don Giovanni" de W. A. Mozart" op. 59 na fortepian (ok. 1846)
"Mouvement et repos. Grande Étude" op. 60 na fortepian (ok. 1847)
"Tarantella" op. 61 na fortepian (przed 1850)
"Grande Étude chromatique" op. 62 na fortepian (przed 1850)
Six harmonies sur le célèbre thème "God save the King" na kwartet smyczkowy (ok. 1850)
"Święty Boże" op. 61, suplikacje na 4 głosy solowe, chór i orkiestrę lub organy (przed 1851)
"Lamentacja nad grobem Chrystusa Pana" op. 62 na chór i orkiestrę (1851)
"Retablissement. Grande valse brillante" op. 63 na fortepian (przed 1852)
"Myśl ulotna" na fortepian (przed 1852)
"Marsz na złote wesele J. Elsnera" na orkiestrę (1852)
"Pieśń do Najświętszej Marii Panny" op. 58 na sopran, chór mieszany i organy (przed 1853)
"Danse napolitaine" op. 65 na fortepian (ok. 1853)
"Marsz żałobny na śmierć J. Elsnera" na orkiestrę dętą blaszaną (1854)
"Tableau musical" na orkiestrę (1856)
"Marsz żałobny na śmierć Fryderyka Chopina" op. 66 na chór mieszany i orkiestrę (1857)
"Veni Creator" op. 67 (68) na chór męski i instrumenty dęte (ok. 1857)
"Polonez na dzień dojścia do pełnoletności carewicza Mikołaja Aleksandrowicza" na orkiestrę (1859)
"Konrad Wallenrod" op. 69, muzyka do dramatycznej adaptacji powieści poetyckiej w 3 aktach [nieukończony] (1859-64)
"Burgrafowie" op. 70, muzyka do dramatu w 3 aktach (1860)
"Sztuka i handel", muzyka do komedii w 3 aktach z prologiem (1861)
"Mazur" na chór męski i orkiestrę (1865)
"Studium na temat oryginalny w dubeltowym kontrapunkcie w 8 postaciach" op. 62 na kwartet smyczkowy (1867)